Tuinplezier op/rond een vliegend gazon
Deze week een gezinstuin in Geel, een tuin van een jong gezin, ontworpen door Tuinarchitectuur Vranckx, met volop ruimte voor de kinderen en met een ‘vliegend gazon’ als blikvanger!
Een veelheid aan speelmogelijkheden voor de kinderen leidt de aandacht af van de reden waarvoor we naar Geel zijn afgezakt: het ontdekken van de tuin van voor tot achter en het in volle zomer uitbreiden van de fruittuin.
VAN SMAL NAAR RUIM
In de voortuin liet niets het kinderparadijs vermoeden. De tuin is vooral parkeerplaats en stijlvolle toegang naar de voordeur. Het bordje ‘osteopaat’ verklaart waarom er ruimte moet zijn voor enkele auto’s. Langs de woning neemt de beplanting het over van de steensheid. Alleen een smal paadje biedt wat weerwerk. Het begint achter een tuindeur en is bewust smal gehouden zodat niet-familie of -vrienden er zich wat onwennig voelen en liever richting voordeur gaan. Wij permitteren ons de vrijheid. Geert de fotograaf is namelijk al in actie en Roeland van tuinarchitectuur Vranckx uit Geel die deze tuin tekende en aanlegde, wacht me op. In plaats van de tuin vanuit de woning te ontdekken krijg ik zo de kans hem volop de registers te zien opentrekken. Van smal gaat het ineens naar ruim, van beperkt naar weids, van sober naar uitbundig. Achter het huis is namelijk beplanting in overvloed, zicht op natuur, maar ook op een strak gazon dat zich uit de alledaagsheid van het grasbestaan omhoog werkt en als vliegend tapijt lijkt te ontsnappen. Wat domineert is echter het plezier dat Maurice en Julia uitbundig laten horen.
PLEZIER IN DE SPEELHOEK
De twee kinderen hebben een eigen speelparadijs in de tuin. Verscholen tussen het groen staat een flink speelhuis met onder andere een glijbaan, klimtouwen en schommel. Dat kinderspel hier ernstig wordt genomen blijkt uit het feit dat het speelhuis een eigen huisnummer heeft: 27. “Daarmee is het ons huis voor, want er hangt nog steeds geen huisnummer op de gevel” lacht Geertrui.
Naast het speelhuis een trampoline. Ze is pas enkele weken ingegraven. Met flink wat handarbeid, maar neer nog zweet van Marc. Geertrui en Marc houden van tuinwerk, bezig zijn met planten en van natuur. Geertrui wellicht nog het meest. “Ik kreeg het met de paplepel mee. Mijn vader was tuinarchitect en tuinaannemer en mijn moeder baatte in Geel een bloemenwinkel uit”. Vader is spijtig genoeg jong overleden, de bloemenwinkel inmiddels gesloten. Oma Francine heeft dan ook de tijd om hier regelmatig binnen te wippen, af en toe een hand te helpen in de tuin en met het verzorgen van bloemen. Het is -al dan niet- een excuus om bij haar dochter en kleinkinderen te zijn.
Met het speelhuis en de trampoline is het rijk van de kinderen absoluut niet uitgespeeld. Dat laten de rondslingerende voetbal en fietsjes zien. Er is eigenlijk maar één verboden plek en dat is het waterbassin, een langgerekte tuinvijver die het terras en gazon scheidt. Omdat het vandaag extra warm is en de fotograaf graag wat actie in het water wil, mogen de kinderen bij grote uitzondering eens plonsen. Vanavond wordt er terug een rooster ingelegd, kwestie van ongelukken te vermijden.
GRENZELOOS VANOP HET TERRAS
Het terras zelf is ruim bemeten. Met grootformaattegels bouwt het verder op de ritmiek van de grote glaspartij in de achtergevel. Een parasol zorgt voor schaduw op en rond de tafel. “Een pergola was beter geweest en had ineens ook de woonkamer beschermd tegen een te sterk invallende zon, maar de eigenaars zagen dat deel van mijn ontwerp niet zitten. Niet dat ik dat vreemd vind. Terwijl in bijvoorbeeld Nederland pergola’s vrij algemeen zijn, schrikken Belgen daar wat van terug” verduidelijkt Roeland. Het zou nochtans en zeker hier passend zijn, niet alleen voor het beschermen tegen zon en warmte, maar ook voor het creëren van een kader dat het zicht vanuit de keuken en eetruimte richting tuin en achterliggend landbouwlandschap stuurt. Het gebeurt nu ook, met zuileiken links en rechts van de tuin, een plantenboord in het midden en de strakke betonboorden van het gazon. Die betonboorden zijn niet alleen esthetisch. Ze vangen het hoogteverschil in de tuin op en zorgen ervoor dat het grasperk horizontaal blijft, terwijl de tuin zelf licht omlaagduikt naar achter. Daarmee lijkt het alsof het van de tuin loskomt en gaat zweven. Noem het gazon gerust ook voetbalveld, speelterrein of ravotweide. Alles mag er, behalve putten graven. Een maairobot houdt het kort. Bewust! Het is daarmee mooie voorgrond voor eerder wild gras errond, de bloemenweide erachter die trouwens naadloos overgaat in de weide van de buren en regelmatig door paarden wordt begraasd.
JAPANS VANUIT DE ZITHOEK
Vanuit de zithoek kijk je naar een geheel andere wereld. Roeland realiseerde er een tuin die teruggrijpt naar een aantal bijzonderheden van de oosterse- zeg maar Japanse- tuininrichting. Japanse esdoorns, stromend water, een steentapijt en flink bemeten keien vormen één geheel. De esdoorns hebben nog wat extra groeitijd nodig om hun troeven volop uit te spelen, maar weten nu met hun karaktervolle vorm en rode bladkleur de show te stelen.
Op het scheidingsvlak van de Japanse tuin en het terras is opnieuw een stukje echt speelterrein gemaakt; Een zandbak. “Gemakkelijk dicht bij de achterdeur en -in het zicht van zowel keuken als zithoek. “Van zodra Maurice en Julia groter zijn zullen we dit hoekje wel weer een andere bestemming geven. Wat of hoe weten we nog niet, maar Roeland zal ons wel op weg helpen” klinkt het bij Marc en Geertrui. Deze tuin is het gewoon van te groeien. Hij is namelijk niet in één keer aangelegd, maar in verschillende fases en doorheen ondertussen 4 jaar. Nu is hij echter zo goed als compleet. Alleen de fruithoek moet nog verder uitgewerkt.
SOS TUINAANNEMER
GRAAG SNEL EEN KASTANJEBOOM
Omdat het slechts over enkele bomen gaat besloten Marc en Geertrui om de fruitbomen nu nog te planten. De boom die Geertrui er absoluut wilde bij hebben was een tamme kastanje. “In de tuin bij mijn ouderlijk huis hadden we een flinke kastanjeboom staan. Het was bij ons een gewoonte om de verse kastanjes ’s avonds -lekker lui voor TV- te pellen en te snoepen. Aan poffen kwamen we zelfs niet toe”. Hoe sneller de boom in hun tuin in groei zou zijn, hoe liever Geertrui en Marc het hadden. Roeland Vranckx waarschuwde hen dat een boom in pot, minstens 50% duurder zou zijn dan een boom met zogeheten naakte wortels die je laat in het najaar of vroeg in het voorjaar plant, maar zette ineens ook een aantal voordelen op rij. “Een boom in pot gaat heel wat gemakkelijker in hergroei. Eigenlijk groeit hij gewoon door. Risico op sterven is er dus amper. Vandaar dat we ook ineens een wat grotere en oudere boom kunnen planten. Geertrui moet daardoor minder lang wachten om kastanjes te rapen en te eten. Wellicht kan het al binnen een drietal jaren, dan is de boom tien jaar oud”. De beslissing was dan ook snel genomen: nu planten. “Al is het een boom bedoeld voor opbrengst, het oog mag ook wat hebben. Vandaar dat ik de tuineigenaars mee naar kwekerij Joris Verbruggen in Mol nam. Daar kon Geertrui zelf ‘haar’ boom kiezen”. Geert kan ondertussen foto’s maken van het uit de pot halen en in het plantgat tillen. Met het oog op een mooie, lange toekomst is dat vakkundig voorbereid: ruim uitgegraven, deels terug gevuld met grond waaraan meststof, grondverbeteringsmiddel en waterbufferende gelkorrels. “Dat laatste doen we steeds vaker. Gelkorrels zijn namelijk in staat om na een regenbui een grote hoeveelheid water op te slaan en houden dat vast tot wortels er nood aan hebben. Daarmee helpen we de planten langere droogteperiodes te overbruggen”.
OVER DE TUIN EN ZIJN BEWONERS:
Bewoners: Marc en Geertrui en hun twee kinderen: Maurice 2,5 jaar en Julia 4,5 jaar. Marc is osteopaat, Geertrui spoedverpleegkundige.
Type tuin: Tuin met volop speelkansen voor de kinderen, duidelijke zichtlijnen, uitbundige planten en link met het landschap.
Oppervlakte achtertuin: 1750 m²
Bijzonderste kenmerken: Ruim terras, strak gazon in relatie tot wilder gras en bloemenweide, Oosterse tuinhoek en overal speelkansen voor de kinderen.
Opvallende planten: zuileik (Quercus robur 'Fastigiata Koster'); Japanse esdoorn (Acer palmatum ‘Rubrum’), Japanse zegge (Carex morrowii), vlinderstruik (Buddleia ‘White Ball’), tamme kastanje (Castanea sativa)
Favoriete plek: Op het terras, met zicht op de kinderen én op de verte
2- De toegang naast het huis is welbewust meer intiem gehouden en gaat schuil achter een tuindeur. Het tuinpad is eerder smal en de beplanting neemt in intensiteit toe om achter het huis helemaal uitbundig te worden.
3- Julia en Maurice hebben de hele tuin als speelruimte. Het eigen speelhuis met glijbaan vinden ze echter top en is uitvalsbasis voor het grootste plezier en samen bezig zijn.
4- De trampoline werd enkele weken door Marc ingegraven, kwestie van minder opdringerig in de tuin aanwezig te zijn. Tegelijk is het veiliger, want zonder ‘hoog’ valgevaar. Het kostte Marc wel flink wat spitwerk én zweet.
5- Een bloemenweide met onder andere rolklaver en duizendblad vormt de overgang tussen het landbouwlandschap en de tuin. Het strakke gazon dat erop volgt is dan weer sfeermaker voor het terras in grootformaattegels dat aansluit bij de woning.
6- Tussen gazon en terras ligt -tuinbreed- een waterbassin. Noem het gerust een lange, smalle tuinvijver, want met stromend water en vissen. In de zichtas vanuit de woning staat niets een doorkijk naar het achterliggende landschap in de weg, tenzij de achtergelaten fiets van Maurice.
7- De tuinaannemer ving het hoogteverschil in de tuin op, rond en onder het gazon. Dat kreeg daarom een betonnen boord en lijkt nu als vliegend tapijt te willen ontsnappen uit de alledaagsheid van zijn tuinbestaan.
8- Voor één keer en alleen omdat de fotograaf het vraagt, mogen Julia en Maurice het waterbassin als voetbad gebruiken. Vanavond wordt het terug afgedekt met een rooster en dus absoluut kindveilig gemaakt.
9- Met zicht vanuit de zithoek realiseerde de tuinaannemer een Japans geïnspireerde tuin met onder andere Japanse esdoorns, stromend water, een steentapijt en flink bemeten rotsen. De esdoorns hebben nog wat jaren nodig om ten volle hun karakteristieke vorm te ontwikkelen. Ondertussen gaan ze al wel voor sfeer.
10- Een pergola met klimplanten om schaduw te brengen op het terras en de ergste zon weg te houden uit de woning, hadden Geertrui en Marc liever niet. Belgen hebben het niet zo op pergola’s weet de tuinaannemer. Nu is het behelpen met parasols.
11- SOS Tuinaannemer: In de zomer (fruit-)bomen planten, het kan als ze in pot werden gekweekt. “Ze kosten wat meer, maar groeien na het planten ongestoord verder en geven dus sneller resultaat en oogst”.
